Wprowadzenie
Pewnie nie czujesz zdziwienia, czytając, że zdrowe żywienie ma ogromne znaczenie dla fizycznego i psychospołecznego rozwoju dzieci? W końcu jako rodzic odgrywasz kluczową rolę w kształtowaniu ich nawyków żywieniowych.
Odpowiednio zbilansowana dieta jest istotna dla zapewnienia najmłodszym niezbędnych składników odżywczych. Dostarczają ich owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, białko czy zdrowe tłuszcze. W tej kwestii liczy się różnorodność!
Przemysł spożywczy wprowadza na rynek coraz więcej produktów skierowanych do maluchów, reklamując je jako wygodne i zdrowe rozwiązania. Jednak czy faktycznie wspierają one rozwój najmłodszych? Z jakimi konsekwencjami wiąże się ich jedzenie? W dzisiejszym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania i dostarczyć Wam wielu cennych informacji.
Co warto wiedzieć o musach w tubkach i napojach z dziubkami?
Produkty takie jak musy w tubkach i napoje z dziubkami wydają się wygodne i atrakcyjne dla najmłodszych konsumentów. Co może być z nimi nie tak?
Przede wszystkim jest to żywność przetworzona i pasteryzowana w celu przedłużenia jej trwałości. Proces ten skutkuje utratą części cennych składników odżywczych (na przykład witaminy C). Takie produkty często zawierają duże ilości cukrów oraz składników o niskiej wartości odżywczej. Mają w sobie mniej błonnika niż klasyczne owoce. Stomatolodzy i dietetycy przestrzegają przed ich nadmiernym stosowaniem. Cukry zawarte w musach wchłaniają się szybciej, co z czasem może doprowadzić do problemów zdrowotnych takich jak próchnica czy nadmierna masa ciała.
Zastrzeżenia wzbudza także płynna lub papkowata forma tych posiłków. Dzieci eksplorują przez zmysły, poznając nowe tekstury, konsystencje, smaki i zapachy. Maluchy spożywające pokarmy z tubki jedzą nieświadomie i mogą mieć problemy z akceptacją innych potraw w przyszłości.
Inną wartą wspomnienia kwestią jest ekologia. Opakowania musów zazwyczaj nie nadają się do recyklingu. Jest to zatem problematyczny dla środowiska odpad.
A skoro o opakowaniach mowa… Tubki z jedzeniem i napoje z dziubkami są popularne wśród różnych grup wiekowych, ale często spożywają je maluchy poniżej 12. miesiąca życia. Z tego powodu trzeba zdawać sobie sprawę z ryzyka zadławienia. Zakrętki nigdy nie powinny być odkręcane przez małe dzieci ani pozostawiane w ich towarzystwie bez Twojego nadzoru!
Wpływ na Rozwój Mięśni Orofacjalnych
Kwestią podejmowaną przez logopedów jest sposób spożywania omawianych produktów. Wyciskanie i zasysanie musu z tubki lub picie z dziubka różnią się od tradycyjnego sposobu spożywania pokarmu. Ssanie jest czynnością naturalną dla niemowląt. Rozwijające się dziecko powinno skierować się w stronę bardziej złożonych procesów.
Maluchy, które spożywaną nadmierną ilość takich produktów, mogą w ograniczony sposób praktykować żucie i gryzienie, co z kolei wpływa na rozwój mięśni orofacjalnych. Są one używane w sposób bardziej intensywny podczas spożywania stałych pokarmów takich jak owoce, warzywa czy pełnoziarniste produkty zbożowe. Umiejętność picia z otwartego kubka oraz nauka gryzienia są kluczowe dla rozwoju najmłodszych. Takie praktyki można wprowadzać po ukończeniu 6. miesiąca życia, jeśli dziecko jest już na nie gotowe. Aby zgłębić ten temat, zerknij na nasz artykuł dotyczący rozszerzania diety! (link)
Ssanie nie stymuluje mięśni jamy ustnej, nie angażuje wystarczająco zębów, warg, policzków czy języka. Twarde ustniki i rurki często lądują między dziąsłami lub zębami. To wszystko może prowadzić do wad zgryzu czy problemów z aparatem artykulacyjnym. Inne potencjalne problemy to osłabienie napięcia mięśniowego powodujące chociażby nadmierne oddychanie przez usta.
Mięśnie orofacjalne odgrywają zatem ważną rolę w codziennym funkcjonowaniu dzieci. Zdolność do ich właściwego używania jest istotna nie tylko z punktu widzenia odżywiania, ale także ze względu na rozwój mowy i zdolność komunikacji. Wyćwiczenie tych mięśni jest niezbędne dla poprawnego funkcjonowania jamy ustnej.
Podsumowanie
Musy w tubkach i kubki z dziubkami to wygodna opcja żywienia dzieci, ale istnieją powody, dla których nie powinny być podstawą ich diety. Takie posiłki zawierają nadmiar cukru, nie są pełnowartościowe i nie mogą zastąpić świeżych owoców, warzyw czy innych pokarmów bogatych w błonnik. Maluchy, które często je spożywają, mają ograniczone możliwości zapoznawania się z różnymi teksturami, zapachami i smakami.
Jedzenie musów z tubek i picie napojów z dziubków może też wpływać negatywnie na rozwój aparatu mowy i zgryz. Należy zatem zachować umiar z podawaniem tych produktów i uzupełniać je o tradycyjne posiłki, które wspierają właściwy rozwój mięśni orofacjalnych.
W przypadku wątpliwości co do zdrowia Twojego dziecka nie wahaj się szukać pomocy u specjalisty. Wartościowa w omawianym zakresie tematycznym może okazać się terapia miofunkcjonalna, która zapewnia prawidłowy rozwój i wspiera pracę mięśni. Zachęcamy do kontaktu z neurologopedkami, które pracują tą metodą – Anną Gruzą i Oliwią Hanc. Ich wiedza i doświadczenie mogą stanowić cenne wsparcie dla Ciebie i Twojego malucha.
Pamiętaj! Dbanie o zdrowe nawyki żywieniowe i rozwijanie zdolności gryzienia i żucia to istotne elementy prawidłowego rozwoju najmłodszych!
Chcesz wiedzieć więcej? Zajrzyj do źródeł naukowych:
- Styczek, I. (1981). Logopedia. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Baczała, D., & Błeszyński, J.J. (Red.). (2015). Wczesna interwencja w logopedii. Harmonia Universalis.
- Cieszyńska, J., & Korendo, M. (2007). Wczesna interwencja terapeutyczna.
Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6. roku życia. Wydawnictwo Edukacyjne.
- Glej, S. (2020). Praktyczny poradnik terapii wad wymowy u dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym. Wydawnictwo Impuls.
- Abrahams, P. (2004). Atlas anatomii. Ciało człowieka: budowa i funkcjonowanie. Świat Książki.